MİDE OPERASYONLARI

Bariatrik Cerrahisi nedir?

Bariatrik cerrahi, GİS anotomisini değiştirebilen, obezitenin konservatif tedavisinde başarılı olmayan kişilerde kısıtlayıcı, malabsorbatif ve kombine cerrahi müdahaleleri içeren bir tedavi yöntemi olarak kullanılır. Aşırı obez bir kişinin ameliyat olması düşünülmeden önce, egzersiz, yaşam tarzı değişikliği, psikolojik danışmanlık ve aile katılımını içeren kapsamlı bir programın başarısızlığı gösterilmelidir. BKI 40 veya daha fazla olan (ya da 35 ve üstü BKI ile birlikte eşlik eden komorbiditeler) sınıf III obezite için tek uzun süreli etkili tedavi olarak kabul edilmiştir. Cerrahinin amacı 5 yıl içinde %50-75 vücut ağırlığı kaybı sağlamaktır.

En sık kullanılan yöntemdir. Midenin yaklaşık olarak %80’inin çıkartılmasıyla yapılır. Bu şekilde mide hacmi küçültülmüş olur. Ghrelin hormonu salgısı azaldığı için iştah azalır. Hem hormonal olarak hm de mide boyutunun değişmesinden dolayı zayıflama görülür.  Zımbalama hattında sızıntılar olabilir.
Gastrik bypass’a oranla daha basit bir yöntemdir. Gastrik bypass ameliyatlarından farklı olarak her ikisinde de mide küçültülür ama gastrik bypass ameliyatında bağırsak mide kesilirken mini gastrik ameliyatında bağırsak kesilmeden mideye bağlanır.

Kısıtlayıcı bir yöntemdir. Mideye proksimal olarak 30 mL hacimli küçük bir torba oluşturulur. Bu alanın doldurulması kişiyi tok hissettirir ve bu da daha az gıda tüketimine yol açar. Bu yöntem Kolay uygulanabilir, geri dönüştürülebilir.

Mide botoksu endoskopik yöntem ile midenin belirli bölgelerine botilinum toksini enjekte edilmesi işlemidir. Bu işlemle ghrelin olarak adlandırılan açlık hormonu seviyesinde azalma görülür. Böylece mide boşalması yavaşlar ve açlık hissinin oluşumu gecikir. Bu işlem günümüzde fazlaca kullanılmaktadır. Botoksa alerjisi olanlar ve kas hastalığı olanlar için önerilmez.
Mideye endoskopik olarak yerleştirilir. Mide hacmini azaltarak ve vagus siniri üzerine baskı uygulayarak tokluk sağlar. En sık görülen komplikasyonu kusmadır. Bu yöntemin en büyük artısı normal beslenme düzenine porsiyon kontrolü yaparak devam edilmesidir. Kilo verilip beslenme alışkanlığının sağlanarak balon çıkarıldığında da kilo korunumu sağlanabilir.

Bariatrik Cerrahi Endikasyonları

Çoğu alanda bariatrik cerrahi için nitelikler şunları içerir:

  • BKI ≥ 40 veya 45 kg'dan fazla kilolu.
  • BKI ≥ 35 ve T2DM, hipertansiyon, uyku apnesi ve diğer solunum bozuklukları, alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı, osteoartrit, lipit anormallikleri, gastrointestinal bozukluklar veya kalp gibi en az bir veya daha fazla obezite ile ilişkili komorbidite hastalık.
  • Önceden kilo verme çabalarıyla belirli bir süre devam eden sağlıklı bir kilo kaybına ulaşamama.
  • En az 5 yıldır fazla kilolu olmak ve cerrahi olmayan seçenekler denemek ancak başarısız olmak
  • 18-65 yaş (özel durumlarda ergen ve ileri yaş)

Peki Özel Durumlarda Ergenler ve İleri Yaş için bu faktörler önemlidir?

Adölesanlar

  • BMI> 40 + komorbidite
  • 6-12 aylık cerrahi olmayan tedaviye cevap vermeme
  • İskelet ve vücut gelişimini tamamlamış olmak
  • Ameliyattan önce ve sonra tıbbi psikolojik değerlendirmelere katılmak İleri yaş(>60 yaş)
  • Fayda-kayıp oranı
  • Yaşam kalitesi
  • Hayatta kalma süresi

Bariatrik Cerrahi Kontrendikasyonları

  • 18 yaşın altında veya 65 yaşın üzerinde olmak
  • Tedavi edilmeyen ve obeziteye neden olan bir endokrin hastalık varlığı (Cushing, hipotiroidizm, insülinoma gibi)
  • Tedavi edilmeyen bir yeme bozukluğu (bulimia nervosa gibi) olması
  • Tedavi edilmeyen majör depresyon veya psikoz
  • Şiddetli koagülopati varlığı
  • Anestezi almaya engel olabilecek ciddi kalp hastalığına sahip olmak
  • Alkol veya madde bağımlılığı
  • Yaşam boyu vitamin replasmanı veya kalori kısıtlayıcı diyet gibi diyet önerilerine uyulmaması
  • Gebelik durumu ya da 12-18 ay içinde gebelik planlama
  • Kanser hastası olma
  • Şiddetli gastroözofageal reflü (GERD) (özellikle sleeve gastrektomi için)
  • Portal hipertansiyon
  • Crohn hastalığı olan hastalarda gastrik bypass cerrahisi

Bariatrik Cerrahi yöntemleri

Tüp mide ameliyatı (Sleeve Gastrektomi)

En sık kullanılan yöntemdir. Midenin yaklaşık olarak %80’inin çıkartılmasıyla yapılır. Bu şekilde mide hacmi küçültülmüş olur. Ghrelin hormonu salgısı azaldığı için iştah azalır. Hem hormonal olarak hm de mide boyutunun değişmesinden dolayı zayıflama görülür.  Zımbalama hattında sızıntılar olabilir.

Gastrik Bypass- Roux-En-Y Gastrik Bypass (RYGB)

Bu yöntemle mide bir kahve fincanı boyutuna kadar küçültülmektedir. Daha sonra direk ince bağırsağa bağlanarak besinlerin emilimi ve sindirimi olmadan dışarıya atılımı sağlanır. Küçük hacimli mide, tüketilen gıdaların sınırlanmasını sağlar. Yetersiz emilim de bunu destekleyerek kilo kaybını hızlandırır. Yetersiz beslenme vitamin ve mineral eksikliklerine neden olur.

Mini Gastrik Bypass

Gastrik bypass’a oranla daha basit bir yöntemdir. Gastrik bypass ameliyatlarından farklı olarak her ikisinde de mide küçültülür ama gastrik bypass ameliyatında bağırsak mide kesilirken mini gastrik ameliyatında bağırsak kesilmeden mideye bağlanır.

Gastrik band (Mide bandı, kelepçesi)

Kısıtlayıcı bir yöntemdir. Mideye proksimal olarak 30 mL hacimli küçük bir torba oluşturulur. Bu alanın doldurulması kişiyi tok hissettirir ve bu da daha az gıda tüketimine yol açar. Bu yöntem Kolay uygulanabilir, geri dönüştürülebilir.

Mide Botoksu

Mide botoksu endoskopik yöntem ile midenin belirli bölgelerine botilinum toksini enjekte edilmesi işlemidir. Bu işlemle ghrelin olarak adlandırılan açlık hormonu seviyesinde azalma görülür. Böylece mide boşalması yavaşlar ve açlık hissinin oluşumu gecikir. Bu işlem günümüzde fazlaca kullanılmaktadır. Botoksa alerjisi olanlar ve kas hastalığı olanlar için önerilmez.

Intragastric balloon (Mide Balonu)

Mideye endoskopik olarak yerleştirilir. Mide hacmini azaltarak ve vagus siniri üzerine baskı uygulayarak tokluk sağlar. En sık görülen komplikasyonu kusmadır. Bu yöntemin en büyük artısı normal beslenme düzenine porsiyon kontrolü yaparak devam edilmesidir. Kilo verilip beslenme alışkanlığının sağlanarak balon çıkarıldığında da kilo korunumu sağlanabilir.

Bariatrik Cerrahi sonrası beslenme

Bariatrik cerrrahi sonrasında beslenme ve fiziksel aktivite büyük önem taşımaktadır. Düzenli beslenme ve spor hayatınızın her alanında olmalıdır. Yani hayatınızın bir parçası olmalıdır. Bariatrik cerrahi sonrası normal beslenme düzenine geçiş için belirli süreçleri geçmiş olmak gerekir. Ameliyat sonrası süreçte farklı zamanlarda farklı diyet uygulanır.

Berrak sıvılarla başlar. Ameliyattan birkaç gün sonra uygulanır. Kısa süreli bir geçiş diyetidir. Karbonat, şeker ve kafein içermeyen berrak sıvılar, çok az enerji içeren veya hiç enerji içermeyen, sıvı ve elektrolit sağlayan bir diyettir.
Berrak sıvı diyetten sonra yaklaşık 14 gün boyunca uygulanır. Yüksek protein içeriğine sahip gıdalar artık bu aşamada tüketilmeye başlanabilir. Şekersiz meyveli içecekler, yağsız süt, soya sütü, Hindistan cevizi sütü, tavuk suyu, kafeinsiz çay kahve tüketilebilir.
Püre diyeti postoperatif 2., 3. ve 4. haftalarda uygulanır. Bariatrik cerrahide püre diyetleri puding ve ezilmiş patates yoğunluğunda olacak şekilde blenderize edilmiş ya da yeterli sıvı ile sıvılaştırılmış besinlerden oluşur. Omlet ve konserve balık (tuna ya da somon) gibi besinler püre diyeti ile uyumlu değildir. Meyveler ve sebzeler pürede yer alabilir. Öncelikle proteinli besinler, sonra sebzeler ve meyveler, en son tahıllar tercih edilmelidir. Yaklaşık 1800 ml günlük sıvı tüketilmelidir ve su yemekler arası yavaş yavaş tüketilmelidir. Öğün sırasında sıvılardan kaçınılmalı ve yemek yedikten sonra 30 dakika sıvı tüketimi için beklenmelidir. Baharatlı, çok sıcak ya da çok soğuk besinlerden kaçınılmalıdır Hangi besinin tolere edilebildiğinin iyi anlaşılması için bir öğünde sadece bir yeni besin denenmelidir.
Doğrama, öğütme, ezme ve püre yapma işlemlerini kapsar. • Yumuşak diyetler 5., 6., 7. ve 8. haftalarda uygulanır. Protein kaynaklı besinler ilk tüketilir. Akabinde sebzeler, meyveler ve sonra tahıllar tüketilmelidir. Günlük 1800 ml sıvı (protein sıvıları dahil) yemek öğünleri arası yavaş yavaş tüketilmelidir. Öğün sırasında sıvı tüketmekten kaçınılmalıdır. Yemek sonrası sıvı tüketimine devam etmek için 30 dakika beklenmelidir. Tüm besinler yumuşak olmalı ya da yumuşak kıvamda pişirilmelidir. Tüm besinlerin çok iyi çiğnenmesi gerekmektedir.
Bariatrik cerrahi sonrası standart diyete 9. haftada başlanır. Hedef sıvı tüketimi günlük yaklaşık 1800 ml’dir. Öğünlerde sıvı tüketmekten kaçınmaya devam edilir ve öğün sonrası sıvı tüketimine devam etmek için 30 dakika beklenmelidir. Marul ve havuç gibi çiğ sebze tüketimine başlanabilir. Ancak salatalık gibi sert yüzeyli ve büyük tohumlu olan besinlerden kaçınılmalıdır. Besinler iyi tolere edilebilmeleri için hızlı tüketilmemeli ve çok iyi çiğnenmelidir. Ameliyattan üç ay sonra diyetin çeşitliliği arttırılabilir ve tüm besin gruplarındaki besinler tüketilebilir

Bariatrik Cerrahi komplikasyonları?

Komplikasyonlar ameliyatın türüne bağlı olarak değişir. Bu komplikasyonları ileri yaş, kan pıhtılaşma sorunu tetiklemektedir. Ayrıca aşırı obez insanlarda da bu komplikasyonlarla karşılaşmak olasıdır. Genellikle;

 

 

Gastrointestinal semptomlar:

  • Kronik kusma
  • Kilo vermeye bağlı ciltte sarkmalar
  • İshal
  • Soğuk intoleransı
  • Saç kaybı
  • Yetersiz beslenme nedeniyle zayıflık
  • Anoreksi
  • Laktoz intoleransı
  • Dumping sendromu
  • Dehidratasyon

Bariatrik Cerrahi öncesi nasıl bir süreç işlenmelidir?

Aspirin veya aspirin içeren ilaçların ve kan sulandırıcıların kullanımı bırakılmalıdır. Ameliyat öncesinde diyetisyenin bireyin beslenme yetersizliklerini ve güncel besin alımının ve gereksinimlerini belirleyerek bireye özgü bir beslenme programı uygulamalıdır.

Bariatrik Cerrahi sonrası yeterli kilo kaybı ne olmalıdır?

En uygun kilo kaybı vücuttaki fazla kilonun %50-80’ini kaybetmektir.

Bariatrik Cerrahi sonrası hamilelik

Bariatrik cerrahi operasyonundan 18 ay sonra hamile kalınabilir. Fakat tüp mide ameliyatı olduysa birey 1 yıl beklemesi gerekmektedir.